|
Derleyen: Elif Seçil KARAMAN
Derleme tarihi: 17.05.2006
Kaynak kişi 1: Cemal ÇALIK
Mesleği: Devlet Darphanesi'nden emekli, çiftçi
Doğum yılı ve yeri: 1933, Giresun/Görele
Kaynak kişi 2: Halit ÇALIK.
Mesleği: SSK Emeklisi, çiftçi
Doğum yılı ve yeri: 1934, Giresun/Görele
Kaynak kişinin efsaneyi kimden öğrendiği: Büyüklerinden.
Giresun'un Görele ilçesinin 30 km. güneyine düşen ve denize yüksekliği 2200 mt. olan Sis Dağı'na halk, yaz mevsiminde çıkarak burada birkaç ay kalır. Yaylada her Cumartesi kurulan ve tüm yaz mevsimi boyunca süren "Sis Pazarı" denilen panayır, çok renkli bir festival olarak kabul edilir. Burada alışveriş yapılıp, yemek yendiği gibi, yöresel giysiler içinde genç kızlar ve delikanlılar davul, zurna ve kemençe eşliğinde horonlar oynar. Bu nedenle Sis Dağı, halk ile bütünleşmiş, onların günlük yaşamının bir parçası haline gelmiştir.
Sis Dağı'nın güneybatısında, Kuşköy'ün doğusunda yamaçlarda bulunan bir engebe vardır. Bu engebeyi oluşturan kaya, Sis Dağı'nın yamacına yaslanmış 30-40 mt, yüksekliğinde ve bebeğini sırtında taşıyan bir kadın görünümündedir. Bu taşın oluşumuyla ilgili yöre halkı şöyle bir efsane anlatmaktadır:
Genç bir gelin, çocuğuyla beraber Sis Dağı'nın yamaçlarında ineklerini otlatmaya gider. "Sarıkız" denilen ineklerden biri çok hoyrat, ötekilere uymayan, onlardan ayrılıp ormanın derinliklerine giden bir hayvandır. Gelin, bebeğini emzirirken Sarıkız, kaşla göz arası yok olur. Genç gelin, ineğin yokluğunu geç fark eder ve hemen aramaya koyulur. Kızcağız Sarıkız'ı bulabilmek için Sis Dağı'nı dolanıp durur, bakmadık yer bırakmaz. Ne var ki, Sarıkız'ı bir türlü bulamaz. O olmadan eve nasıl giderim diye korkmaya başlayan gelin, karanlık çökene kadar onu aramaya devam eder; fakat sonuç değişmez. En sonunda bu duruma dayanamaz ve "Tanrım ya beni kuş et uçur, ya da taş et dondur!" diye dua eder. Duası kabul olan gelin, orada taş kesilir.
Derleyen: Fatma AVCI Derleme tarihi: 19.05.2006 Kaynak kişi: Naciye KAYA Mesleği: Ev hanımı
Doğum yılı ve yeri: 1949, Giresun/Tirebolu-Örenkaya köyü Kaynak kişinin efsaneyi kimden öğrendiği: Büyüklerinden.
Giresun ilinin Tirebolu ilçesine bağlı Örenkaya köyünde Harşit Çayı vardır. I. Dünya Savaşı döneminde bu bölgede Ruslar'la Türk ordusu arasında çok sayıda çarpışma meydana gelmiştir. Burada oluşan kaya hakkında yöre halkı şöyle bir efsane anlatmaktadır:
Harşit Çayı'nın bir tarafında Türkler, bir tarafında da Ruslar vardır. Savaş dönemidir ve herkes korku içinde yaşamaktadır. Bir gün gelin ile kaynana, suya giderken, karşılarına düşman askerleri çıkar. Çocuğunu da düşünerek korkan gelin, "Allahım, ya beni taş et dondur, ya da kuş et, uçur." der. Duası kabul olur ve oracıkta taş kesilir. (F:82)
GAZİ ÜNİVERSİTESİ THBMER YAYINI
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TÜRK HALKBİLİMİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ (THBMER) YAYINLARI: 11
|
