Ayaş İlçesi

    Günümüzde ilçe merkezi konumunda olan Ayaş'ın ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu bilinmemektedir. Bazı tarihçi ve araştırmacılar, İstanbul Ankara yolu üzerinde bulunan eski piskoposluk merkezlerinden Mnizos' u bugünkü Ayaş ilçesinde aramışlardır. Bu görüşü savunan Teurrefort, Kiepert ve Perrot gibi araştırmacılar, bu görüşün kanıtı olarak Ayaş ilçesinin birçok binasında kullanılmış olan eski büyük taşlan göstermişlerdir. Tarihçilere göre Mnizos, bugünkü Ayaş ilçesidir. Tarihi Mnizos kentinin Bizanslılar döneminde, hem şifalı su kaynaklarına sahip olan, hem de korunması daha kolay olan Karakaya mevkiine doğru yayıldığı sanılmaktadır. Ayaş bölgesine gelen Türklerin Oğuz boylarına ait oldukları tartışma götürmez bir gerçektir. 

   İlçenin köylerinden olan Bayat, Afşar, Peçenek, Karkın gibi yerleşim birimleri adlarını, tarihin bir diliminde ana yurttan kopup burada yerleşen Oğuz boylarından almışlardır. Kente Ayaş adının Türkler tarafından verildiği bilinmektedir. Ayaş kelimesi günümüzde ülkemizin Toroslar bölgesinde yaşayan Türkmen oymaklarından birinin adı olarak kullanılan Türkçe bir kelimedir. Bölgeye gelen Oğuz Türkleri başlangıçta ilçenin Karakaya kesimine yerleşmişlerdir. Daha sonraları ise Ayaş çayına doğru ilerleyerek, bu çay civarında Kırkevler, Karakaya Kaplıcası, Killik, Bünyamin ve Eski Camii gibi eski eserleri yapmışlardır. İlçe merkezinde yer alan Karakaya Kaplıcası ile 23 kilometre batısındaki Ayaş İçmeleri mineralli ve radyoaktifli suları ile önemli bir sağlık merkezi ve bir zenginlik kaynağıdır. İçme sulan mide, karaciğer ve bağırsak tembelliklerini giderir, safra kesesi, böbrek taş ve kumlarını döker, bağırsakları solucanlardan temizler.

   Karadere, Ova, Arıklar ve Kirazdibi bağları ile Ayaş tçme ve Kaplıcaları ilçenin tabiat varlıklarını oluştururlar. İlçede her yıl Temmuz ayının ilk haftası " Dut Festivali" düzenlenmektedir.
http://www.ankara.gov.tr/Default.asp