|
|
 |
Araban İlçesi
Nüfusu : 32.136 (2011)
Gaziantep yöresi Akdeniz Bölgesi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin birleşme noktasında ve Mezopotamya’nın bir parçası olmasından dolayı Anadolu’yu Mezopotamya ve Mısır’a bağlayan ortak yolun merkezinde yer almaktadır. Gaziantep’in kuzeydoğusundaki Araban ilçesi, Adıyaman’ın Besni, Kahramanmaraş’ın Pazarcık, Yavuzeli ve Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesi ile komşudur. İlçe, Gaziantep’den 67 km uzakta olup, denizden yüksekliği 610 m’dir. İlin önemli ovalarından biri olan Araban Ovası üzerinde yer alan ilçe topraklarının etrafı dağlarla çevrilmiştir. Şehir, Fırat nehrinin batı tarafında ve bu nehre dökülen Karasu Irmağı’nın kenarında kurulmuştur.
Gaziantep bölgesi, en eski devirlerden beri uygun iklim ve konumu nedeniyle devamlı iskân görmüştür. Antik devirlerde iktisadî ve siyasî bütün faaliyetlerin yoğun bir şekilde sürdüğü kuzey Suriye ile Mezopotamya’yı İç Anadolu’ya bağlayan yollar bu bölgeden geçmektedir. Özellikle Araban, İç Anadolu bölgesine açılan yolların kavşağındadır. Bu bölge aynı zamanda, İlk Çağ’dan Orta Çağ’ın sonuna kadar, Fırat nehrini takip ederek Mezopotamya’dan gelen kervanların, Birecik ile Maraş bölgelerine ulaşmaları için bir ayrım noktasıdır.
Bölgede yapılan araştırmalar Araban çevresi tarihinin Tunç Çağı’na (M.Ö. 3000-1200) kadar indiğini göstermektedir. İslâm öncesi Raban Kalesi denilen Araban İç Kalesi’nin en önemli dönemi XI-XIII. yüzyıllar arasındadır.1 Bu yüzyıllar boyunca kale stratejik önemini sürekli korumuştur. Özellikle Urfa Haçlı Kontluğu, Ermeni Krallığı, Haçlı Seferleri, Memlûklu ve Türk akınlarında elde tutulması gerekli kalelerin başında yer almıştır. Araban Kalesi, Ermeniler ile Urfa Haçlı Kontluğu arasında sık sık el değiştirmiştir. 1093 yılında Ermenilerin elinde bulunan Araban Kalesi, 1112’den sonra Urfa Haçlı Kontluğu’nun eline geçmiştir. 1108-20 tarihleri arasında Ermeni Kralı Vasil’e ait olan kale, 1112-20 tarihlerinde Antakya Kralı eline geçmiş, daha sonra da tekrar Ermeniler’e bırakılmıştır. Bu dönemde kalenin çok sağlam olduğu ve kolay kolay fethedilemediği belirtilmektedir .
Sultan Mesud Kılıç Arslan 1148-1150 yıllarında Araban İç Kalesi’ni fet¬hederek Türk toprağı haline getirmiştir. 1155’te Atabey Nureddin Mahmud Zengi, Araban’ı Selçuklulardan almıştır. Bu tarihten sonra sırasıyla Halep Eyyubileri, Anadolu Selçukluları (1218), Memlûklular, İlhanlılar (1259), Memlûklular (1260), Dulkadiroğulları ve tekrar Memlûkluların hakimiyeti altında görülmektedir. 1517’de ise bölge Osmanlı topraklarına katılmıştır 1523 yılından sonra Birecik Sancağı’nın Rumkale kazasına bağlanan Araban, daha sonraki yıllarda Gaziantep’e bağlanmıştır.
Araban (Raban, Kale-i Zerrin) Kalesi 1940’lara kadar sağlam durumda iken, halk tarafından inşaatlarda kullanılmak üzere surların taşları sökülerek ortadan kaldırılmıştır. Kaleden günümüze toprak altında kalan kısımlardan başka bir şey ulaşmamıştır.
Kale, şehrin ortasındaki 35 m yükseklikte bulunan yığma tepe üzerine kurulmuştur. 85×95 m’lik bir alanı kaplayan kalede cami, su deposu ve toprak altında kalan surlardan başka herhangi birşey bulunmamaktadır. XII-XIV. yüzyıllarda çok önemli bir iç kale olmasına rağmen günümüzde pek iz kalmamıştır .
Hisar Anıt Mezarı: Gaziantep ili Araban İlçesi Hisar Köyünde bulunan günümüze kadar sağlam kalabilmiş orijinal bir yapıdır. Kesme taştan yapılmıştır. Kare bir kaide üzerinde (4×4 metre ) dört köşedeki paye sütunlardan meydana gelen gövde ve bunun üzerinde pramidal külahtan teşekkül etmiştir. Bu külahın üzerinde kronik tipi sütun başlığı mevcuttur. Yaklaşık olarak M.S. 1. yüzyıla tarihlemek mümkündür.
Elif Anıt Mezarı: Elif köyündedir. Hisardaki gibi kesme taştan yapılmıştır. Kare planlı yüksek kaide üzerine oturan gövde ve üzerini örten tonozlu bir örtü sisteminden oluşmaktadır.
Hasanoğlu Anıt Mezarı: Araban ilçesi Hasanoğlu Köyünde bulunan 3. anıt mezar, büyük tahribatlar geçirmiştir. Kesme taştan inşa edilmiştir. Gövdenin sadece Güney ve Batı yönleri ayakta kalabilmiştir. Bu tür mezarlarda seced kaidenin altından doğrudan toprağa verilmekte veya mumlanarak muhafaza edilmektedir. Kaide kısmına sahte lahit konulmakta ceset ise lahit’in aşağısındaki ölü odasına konulmaktadır.
| ARABAN İLÇESİ MAHALLE MUHTARLARI TELEFON LİSTESİ |
| |
|
|
|
|
| SIRA NO |
ADI VE SOYADI |
MAHALLESİ |
TELEFON NO |
EV TELEFONU |
| 1 |
Ali SATICI |
Akbudak |
0535 478 08 69 |
|
| 2 |
Zahiddin KOCA |
Akkoç |
0544 560 10 36 |
|
| 3 |
Salman KARASU |
Altınpınar |
0553 403 28 48 |
|
| 4 |
Kadir KISA |
Aşağıkaravaiz |
0544 640 51 07 |
|
| 5 |
Cengiz ÖZTÜRK |
Aşağıyufkalı |
0507 256 99 20 |
634 51 45 |
| 6 |
Mehmet KAYA |
Bağlıca |
0536 769 97 48 |
|
| 7 |
Hüseyin BERK |
Başpınar |
0537 97 0 78 31 |
632 50 09 |
| 8 |
Memet BİLİR |
Beydili |
0536 969 60 72 |
|
| 9 |
Mehmet ŞEKER |
Çiftekoz |
0530 565 18 05 |
|
| 10 |
Mehmet İZSÜREN |
Dağdancık |
0542 673 41 22 |
|
| 11 |
Ali ATEŞ |
Doğan |
0544 404 54 24 |
|
| 12 |
Yusuf ŞENER |
Dumlupınar |
0530 468 74 59 |
|
| 13 |
Mehmet KIRMIZIOĞLAN |
Elif |
0537 556 95 20 |
|
| 14 |
Hüseyin KÖMÜRCÜ |
Emirhaydar |
0542 397 25 75 |
|
| 15 |
Fevzi AÇIKGÖZ |
Erenbağ |
0545 841 39 35 |
614 41 04 |
| 16 |
Şiho KUNDALLI |
Esentepe |
0545 232 11 96 |
|
| 17 |
Mehmet AKSU |
Eskialtıntaş |
0546 244 78 09 |
|
| 18 |
Vakkas KELER |
Fakılı |
0543 576 62 90 |
633 21 44 |
| 19 |
Servet ÖZGÜLEÇ |
Fevzi Çakmak |
0542 609 22 77 |
|
| 20 |
Fikret DOĞAN |
Fıstıklıdağ |
0543 462 11 98 |
631 10 74 |
| 21 |
Tuncay TAPIKLAMA |
Gelinbuğday |
0544 544 09 64 |
|
| 22 |
Lütfi POLAT |
Gökçepayam |
0535 853 99 61 |
|
| 23 |
Hüseyin YAĞCI |
Gözey |
0530 771 53 37 |
633 21 17 |
| 24 |
Celal ÖZKOYUNCU |
Güllüce |
0507 830 84 34 |
|
| 25 |
İbrehim ÖZKAN |
Gümüşpınar |
0537 468 42 18 |
614 41 55 |
| 26 |
Hüseyin KURT |
Hasanoğlu |
0536 822 82 44 |
638 73 83 |
| 27 |
Hıdır ÇEVİK |
Hisar |
0539 770 62 15 |
|
| 28 |
Mehmet KÜPE |
Kale |
0542 265 19 79 |
611 23 54 |
| 29 |
Tarık KÜREŞ |
Karababa |
0532 153 45 50 |
632 50 96 |
| 30 |
Hasan DOĞAN |
Karacaören |
0533 020 15 13 |
|
| 31 |
Halfe TUNADAĞI |
Köklüce |
0507 217 38 48 |
635 60 36 |
| 32 |
Hüseyin DEMİR |
Körhacıobası |
0542 692 37 12 |
|
| 33 |
Maho YILDIRIM |
Küçüklü |
0535 648 03 82 |
|
| 34 |
Mehmet ASLAN |
Mehmet Gökçek |
0543 455 04 42 |
0507 707 35 04 |
| 35 |
Mütalip YİĞİT |
Muratlı |
0542 557 35 68 |
|
| 36 |
Doğan KARAOĞLAN |
Nurettin |
0534 603 41 16 |
|
| 37 |
Mehmet YILDIZ |
Sarıkaya |
0535 081 57 58 |
0533 727 04 02 |
| 38 |
Hamo GÜNDOĞDU |
Sarıtepe |
0535 974 85 75 |
|
| 39 |
Mehmet KIRMIZIOĞLAN |
Tarlabaşı |
0535 242 66 71 |
614 41 77 |
| 40 |
Mustafa KARAKOYUN |
Taşdeğirmen |
0507 245 52 31 |
|
| 41 |
Mecit ÇALIŞKAN |
Turgut Özal |
0541 491 07 70 |
|
| 42 |
Doğan NACAR |
Yaylacık |
0536 945 18 16 |
|
| 43 |
Kemal KÜPE |
Yenialtıntaş |
0533 486 62 32 |
|
| 44 |
İhsan KAYACI |
Yeşilova |
0507 503 73 02 |
|
| 45 |
Bayram ÇOBAN |
Yolveren |
0542 770 48 15 |
|
| 46 |
İbrahim KARADEMİR |
Yukarıkaravaiz |
0543 633 87 56 |
|
| 47 |
İdris ÖZKÜÇÜK |
Yukarıyufkalı |
0544 793 64 97 |
|
| 48 |
Sıddık TURAN |
Ziyaret |
0535 679 96 71 |
|
|
|
 |
|
|
|
