Gölbaşı : İl merkezine uzaklığı 63 km.dir. Azaplı, Gölbaşı, İnekli Gölleri ilçenin görülüp gezilmesi gereken büyük gölleridir. Güneydoğu toroslarının parçası olan Öksüz Dağı, Sarıklı Dağı, Meydan Dağı ve Boruk Dağları ilçe sınırlarındadır. İlçenin başlıca gelir kaynağı tarım, Gıda sanayi, Kömür işletmeciliğidir. Beştepe mevkii, Kemerli taş, Gümbürtü mağarası ile ilçede bulunan suyolu önemli güzelliklerindendir. İLÇEMİZİN TARİHİ İlçemizin tarihi önemi, coğrafi konumundan kaynaklanmaktadır.İlçemizde kayda değer Sur,Kale ,Tapınak gibi benzeri tarihi yapılar az ise de çeşitli yerlerdeki Mağaralardan buranın iskan alanı olduğu görülmektedir. Gölbaşı İlçesinin en önemli tarihi yönü,yol kavşağında bulunmasıdır.Bu yol Cumhuriyetin kuruluşundan sonra İlçemizden geçen Devlet Demiryolu ve Doğu –Güneydoğu Akdeniz bağlantı yolu olan kara yolu ile pekişmiş ve özellik belirginleşmiştir.Çünkü ;ilk çağlarda Gölbaşı’ndan geçen transit yol “ Bağdat Yolu “ , “ Savaş Yolu” , “ Halep Yolu” , “Murat Yolu”gibi isimlerle anılmıştır. İlçe, Türkiye’mizin İdari yapılanmasında değişik illerin sınırlarına (Adıyaman- Malatya ) girmiştir.1958 yılında Besni ( Behisni ) İlçesinden ayrılarak,Adıyaman İline bağlı bir ilçe olmuştur. İlçenin tarihi durumunu incelerken, elbette Adıyaman’ın tarihi seyri içerisinde değerlendirme yapılmıştır.Çünkü, çeşitli devletler bu topraklarda hakimiyet sürerken,aynı özellik ilin diğer ilçeleri için de geçerlidir.Bu doğal bir tarihi gelişmedir. ALTINLI KÖPRÜ Yapılış Tarihi kesin olarak bilinmemektedir.Kralın kızı tarafından yapıldığı rivayet edilmektedir.Yıkılma durumunda,eşdeğer köprüyü inşa edecek altının, civarında gömülü bulunduğu ve.ismini bu gömülü altından aldığı söylenmektedir.Köprünün büyük bir kemeri ve kademeli olarak küçülen üç kemeri daha vardır.Köprü taşları harç kullanılmadan sıkıştırma (Cendere ) stiliyle yapılmıştır. Ana kemer temelde on dört taş,yukarıya çıkıldıkça kademeli daralma yapılarak dokuz taştan yapılmıştır.Kemerin batı kısmında 63, doğu tarafında 70 sıra taş vardır. İkinci kemerde,tabanda dokuz sıra taş ve toplam otuz üç taş vardır. Üçüncü kemerde on sıra taş ve toplam yirmi altı,dördüncü kemerde ise dokuz sıra taş ve toplam on dokuz sıra taş kullanılmıştır.Köprünün önden yüksekliği 20 metreye yakındır. Ana kemer,azgın suya karşı korumak için,koni şeklinde kemerin her iki tarafına destek yapılmıştır. Köprü ,Harmanlı Kasabası yakınındaki Göksu üzerinde yapılmış olan “ Paşa Köprüsü”, Yaylacık (Köristan) köyüne doğuda 6 km. mesafede yine Göksu Irmağı üzerine yapılan “ Vicne Köprüsü” ile yaşıttır. Köprü, kanaatimizce Selefkiler zamanında yapılmıştır. CUMHURİYET DÖNEMİ İlçemiz Gölbaşı Cumhuriyet döneminde Besni İlçesine bağlı “KARAÇALIK “ olarak anılan mevkiinde bir köydür. 01-04-1958 Yılında İlçe oldu.Besni’den ayrılarak Adıyaman İline bağlandı.Yerleşim alanının genişliği ,coğrafi konumu halkın kültürel ve ekonomik yapısı İlçenin hızla gelişmesine etken olmaktadır. Yakın tarihte il olmaya adaydır. http://www.golbasi.gov.tr/default_B0.aspx?content=199