1914 yılında Erzurum da yapılan Taşnaksutyan kongresine göre Ermeniler İttihat ve Terakki'nin siyasi programını tenkit edip muhalefet oldular ve Osmanlı Devleti ne karşı mücadeleye karar verdiler.
1. Dünya Savaşı'nın başında Erzurum,Ağrı ve Van Ermenileri silaha sarılıp Rusların yanında yer aldılar.Ağrı'ya yerleşip iyice çoğalmaya başladılar.Diyadin'de Karapazar,Seydo,Cücan(Heybeliyurt),Yezdo(Akyolaç) köyleri ermenilerin kontrolüne geçti.Bu yöredeki ahaliye çeşitli baskı ve işkenceler yaptılar.
1917 Rus ihtilaliyle geri çekilen Rus ordusu ile birlikte Ermeniler de çekilmek zorunda kaldı.Geri çekilirken ellerinde bulunan yörelerdeki birçok vatandaşımızı katlederek çeşitli eziyetlerde bulundular.
1858 tarihinde Beyazıt Sancağına bağlanan Diyadin 1860 1876 ve 1914 yıllarında üç defa yabancı işgaline uğramış, atalarından gelen büyük bir cesaretle diyadinliler düşmanı aziz topraklarından atmak için Mehmetçikle omuz omuza çarpışmış ve bugünkü hürriyetlerine kavuşmuşlardır.Diyadin 14 Nisan 1918'de düşman işgalinden kurtulmuştur.Her yıl 14 Nisan'da kurtuluşunun yıl dönümünü büyük heyecan ve şenliklerle kutlamaktadır.
|
