| 1914 yılı sonunda başlayan ve devam eden Rus ilerleyişi durdurulamamış, 18 Nisan 1916 yılında Ruslar Trabzon’a girmişlerdi. İşgal’den sonra Trabzon Valisi Cemal Azmi Bey şehrin yönetimini Rum Hrisontos’a bırakarak Ordu’ya gitmişti. Şehir ve kasabaları işgal eden Ruslara karşı köylerde ve dağlarda direniş sürdürülmeye çalışılmıştır…
Karadağ, Beypınarı ve Karaabdal civarında direniş özellikle Tonyalılar, Akçaabatlılar ve Vakfıkebirliler tarafından sürdürülmüştür. Sivil halkın Rus ve Ermeni çeteler tarafından zaman zaman saldırıya uğradığı konuyla ilgili bazı kaynaklarda yer almaktadır.
Tonya’nın işgalinde yöre halkının büyük bölümü göç etmek zorunda kalmış Ordu ve Samsun’a doğru gitmişlerdir. Bu yolculukta büyüklerin, çocukları arkalarına alarak Harşit Deresini geçtiklerini o günleri yaşayan çocuklar bu günün rahmetlileri/yaşlıları tarafından halen anlatılmaktadır.
17 Ekim 1917’de Rusya yaşanan Bolşevik Devrimi ile Ruslar Erzincan anlaşması ile geri çekilmeye başlamışlardır. Bu günleri yaşayanlar; … Bir sabah kalktıklarında etrafta hiç Rus askeri kalmadığını ve gece sessizce köyleri terk ettiklerini anlatmaktadırlar… .
|
