Ilıca'nın Kurtuluşu
Ilıca'nın Kurtuluşu
Ilıca'nın Kurtuluşu
   
  Bir çok kez işgal ve istilaya uğrayan Ilıca; 1 Cihan Harbinde General Yudeniç kumandasındaki Rus Ordusunun 16 Şubat 1916 günü Erzurum'u işgaliyle geri çekilen Türk Ordusunu takip ederken 16-17 Şubat 1918 gecesi vukuu bulan şiddetli çarpışmalardan sonra Rusların eline geçti. Rus Askeri ,Tarihçisi Korsun " Erzurum Operasyonu" adlı eserinde "18 Şubat Saat 14.00'da 156. Elizavetplski Piyade Alayı öncü kuvvetlerinin Ilıca'yı ele geçirdiğini yazmaktadır. Böylece Rus İşgaline düşen Ilıca'da ahali kış ayının şiddetine rağmen Erzincan üzerinden Kayseri, Adana, Sivas ve Tokat gibi iç bölgelere gittiler. Bu göç esnasında soğuktan ve açlıktan çok sayıda Türk yollarda hayatını kaybetmiştir.
Aziziye (Ilıca) için 17-18 Şubat 1916'da başlayan bu acılı günler 2 yıl kadar devam etti. Erzurum'u işgal eden Rusların 1917 Bolşevik İhtilalinden sonra çekilip burayı Ermenilere bırakmaları neticesinde zulüm ve felaketlerin ardı arkası kesilmemiştir.

Ilıcada da Ermeni vahşeti bütün gücü ile kol gezmişti. Öldürülen insanlar Camii avlusunda (Eski Camii) istiflenerek yakılmıştır. Ahmet Refik Bey 1918'de Erzurum'a giderken Ilıcadan da geçmiş ve ölenlerin sayısının 2000 civarında olduğunu nakletmiştir.

Bu arada Suşehri'nde bulunan 3. Ordu Komutanı Vehip Paşa 10 Ocak 1918 de 1. Kafkas Ordusu Kumandanı Kızım Karabekir'e Erzincan, Erzurum, Sarıkamış yönünde hareket emrini verir. Türk Ordusu Rus Ordusunun boşalttığı bölgelerde Ermeni Mezalimini haber aldıkça uykuya, açlığa ve kışa bakmadan ilerledi 6 Mart'ta Mama Hatun'a gelen 1. Kafkas Kolordusu, Ermeni Vahşet ve Mezaliminin Erzurum Bölgesini de silip süpüreceğini düşünerek Suşehri'ndeki Ordu Kumandanlığından hareket için emir ister ve 7 Martta Erzurum'daki Ermenilerin reisine, 1877 sınırına kadar olan yerlerin Türkiye'ye ait olduğunu, karşı çıkacak silahların asi sayılacağına ve en geç 9 Mart 1918 akşamına kadar Erzurum'un teslim edilmesi gerektiğini bildirir

Kolordu Karargahını Ilıca'nın batısında bulunan ilçeyi bağlı Alaca Köyüne Taşıyan Kazım Karabekir, Burada Ermeniler tarafından yapılan katliamı şöyle anlatmaktadır: "Köyü dolaştım Facianın en müthişi burada idi süngülenmiş veya yakılmış cesetlerin başındaki ağlama ve bağrışmalar insanın tüylerini ürpertiyordu.Süngülenmiş memedeki çocukları kucağına almış bazı analar saçlarını yoluyorlardı. sanıyorum ki yer yüzünde bu kadar feci bir sahneyi gören gözler pek mahtutdur."

Alaca gerçekten Erzurum köyleri arasında en fazla tahribata ve insan kaybına uğrayan köylerdendi.
(1986 Yılında yapılan kazıda 278 insana ait kalıntılar bulunmuş Ermeni vahşeti Basın Yayın araçları ile kamuoyuna duyurulmuştur.)

Kazım Karabekir Paşa Ordu Kumandanı'nın bir hafta beklenmesi emrine rağmen durumun vahameti karşısında 10 Martta harekete devam etme kararını verdi 11 Mart sabahı güneş doğmadan Türk Ordusu ileri harekete başladı Saat 06.00'da Ilıca'nın 500 mt batısından Ermeniler Türk Ordusuna ateş açmışlarsa da 15 dk içerisinde geri püskürtüldüler Ilıca'ya cepheden, güneyden ve Ağaver Köprüsünün kuzeyinden hücuma geçen Türk Ordusu, 2 Saatte yakın süren şiddetli çarpışmalardan sonra Saat 08.00'de Ilıcaya girerek buraya 2 yıl sonra yeniden Ay Yıldızlı Bayrağımızı astılar ve böylece 11 Mart 1918'de Ilıca'nın esaret günleri sona erdi.

Öte yandan Mustafa Kemal Paşa ve Arkadaşları Milli Mücadele Yıllarında, Erzurum'a teşriflerinde 3 Temmuz 1919 günü ikindi üzeri Ilıca'ya varmışlar ve trenden inerek kaplıcaların önünde bir kahve içmişlerdir.

06/03/2008 tarihli ve 5747 sayılı, "Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" onaylanlanması ile birlikte artık İlçemizin Adı AZİZİYE olarak değiştirilmiş oldu. Dadaşkent ve buna bağlı 7 mahalle ilçemize katılarak, ilçemizdeki köy sayısı 49, mahalle sayısı 31 olmuştur.
www.ilica.gov.tr
 

 

 
Ilıca'nın kurtuluşu ile ilgili şiir
 
 
Kurtuluş Günü
Bugün kurtuluş günü
Neşelenip coşalım.
Gelin bayram yapalım.
Gülelim eğlenelim.

Tutsaklık zincirinin
Kırıldığı gün bugün.
Al renkli bayrağımın
Yükseldiği gün bugün.

Güneş yeniden doğdu,
Bu vatan toprağına.
Artık düşman giremez
Ulusumun bağına.

(
Başarı Ünite Dergisi,İsanbul 1991)
Müfit Aksakal
Anteplice Dil Dersleri
 
=> Fıkralar

=> Anteplice Sözlük

=> Anteplice Beddualar

=> Anteplice Atasözleri Deyimler

=> Antep Tekerlemeleri

=> Gaziantep Manileri

=> Antepoloji Bölümü

=> Antepliyik Demek için

=> Gaziantep Ninnileri
 
 

=> Anteplice Karikatür

=> Anteplice vido

=> Anteplice Dualar

=> Örnek konuşma

=> Anteplice Yeminler

=> Şiirler

=> Gaziantep ağzından derlemeler

=> Gaziantep'li olmak

=> ALLEBENDEN ANILAR
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol